Sağlık

Pasif Agresif Kişilik Bozukluğu (II)

Pasif-agresif davranış, kişinin öfkesini, direncini veya düşmanlığını doğrudan ve açık bir şekilde ifade etmek yerine dolaylı olarak ifade etmesini içerir. Bu davranışlar çoğu zaman işbirliği yapmayı reddetme, sözde unutkanlık, direnme, eleştiri gibi örnekleri içerebilir. Kişi bu tür pasif davranışlarla, başkalarıyla duygusal mesafeyi koruyarak veya doğrudan konuşmak yerine başa çıkma eğilimindedir.

Özellikleri nelerdir?

Pasif-agresif kişilik özelliklerinden genel olarak şu şekilde bahsedebiliriz:

1- Dirençli davranışlar:Her ne kadar görevleri yerine getirirken direnme eğilimi, görevlerin yerine getirilmesinde isteklilik, gecikme veya eksik performans gibi görünse de.

2- İç çatışmalar ve çelişkiler:Duygusal iç çatışma yaşamak, isteksizlik ile direnç arasında gidip gelmek, sözlü olarak bir şeyler söylemek ama bu sözlerle çelişen davranışlar sergilemek.

3- Bağlantı zorlukları:Duygusal ihtiyaçları doğrudan ifade etmekte zorluk, duygusal ifadeler yerine dolaylı veya pasif-agresif iletişim yöntemlerini tercih etmek.

4- Sözde isteklilik:Başkalarına yardım ediyor ya da işbirliği yapıyormuş gibi görünmek, ancak gerçekte bu davranışların arkasında bir direnç ya da hoşnutsuzluk vardır.

5- Sık sık şikayet etmek:Her zaman şikayet etme, ancak bu şikayetlerin altında yatan gerçek sorunları ortaya çıkarmama eğilimi.

6- Sorunları çözmede zorluk:Sorunları doğrudan ele almaktan kaçınmak, bunun yerine dolaylı tepki vermek, sorunlar karşısında pasif direnç veya direnç göstermek.

7- Sınırlarını belirlemenin zorluğu:Sınırları net bir şekilde belirlemekte zorluk, başkalarının taleplerine hayır demekte zorluk.

8- Manipülasyon ve oyunlar:Başkalarını etkilemek ve kontrol etmek amacıyla oyun oynama ve manipüle etme eğilimi, duygusal manipülasyon veya duygusal oyunlar.

9- İçsel öfke ve hoşnutsuzluk:İçsel öfke ve hoşnutsuzluk hissetmek, ancak bu duyguları doğrudan konuşmak yerine pasif-agresif davranışlarla ifade etmek.

10- Ek ve alaka konuları:Bağlanma ve ilişki zorlukları yaşama eğilimi, duygusal yakınlık ve bağlılık konusunda çekingenlik veya direnç…

Bu özellikler genel olarak bir arada bulunabilir ancak her bireyin farklı özellikleri de olabilir. Bu özelliklerin bir kişilik bozukluğuna işaret ettiğini unutmamak ve bu durumun değerlendirilmesi ve gerekiyorsa tedavi edilmesi için profesyonel yardım alınması önemlidir.

Vaka örnekleri

Adını “Ahmet” koyduğum müşterim iş yerinde yöneticisinin görevlendirdiği önemli bir proje üzerinde çalışıyordu. Müdürü projenin tamamlanması için Ahmet’ten gerekli bilgi ve kaynakları istediğinde Ahmet bu istekleri hep erteledi ve görmezden geldi. Ahmet taleplere uymak yerine hep gülümsedi ve ‘Sorun değil, hemen halledeceğim.’ dedi ama her zaman bir şeyi unutuyordu. Ama aslında Ahmet’in sürekli gülümsemesi ve istekleri tam ve eksiksiz yerine getirememesi, kendisi ile babası gibi gördüğü menajeri arasında bir iç gerilimin işaretiydi…

Adını “Ayşe” koyduğum müvekkilim, ailesiyle tatile gittiği ve istemediği bir yerde tatil yaptığı sırada planların belirsizliğinden rahatsızdı. Bunları doğrudan konuşmak yerine öfkesini içinde tuttu, her zaman ailesinin isteklerine uyuyormuş gibi göründü, ancak bu sürekli fedakarlık ve iç tatminsizliği, ailesinin değerli isteklerini unutmasına veya yapması gereken işleri sürekli karıştırmasına neden oldu. Bir süre sonra Ayşe’nin annesi, sanki Ayşe’nin öfkesi annesine çıkıyormuş gibi küçük konularda sinirlenip patlamaya başladı. Aile bireyleri Ayşe’nin aslında içten içe nasıl hissettiğini anlamakta zorlandılar çünkü Ayşe her zaman gülümsüyordu ve uyumlu hareket ediyordu…

Bu örnekler, yaşamın çeşitli alanlarında pasif-agresif davranışların nasıl ortaya çıkabileceğini gösteren kurgusal durumlar sağlar. Ancak gerçek hayattaki olaylar incelendiğinde bir psikoterapistin rehberliği ve değerlendirmesi değerlidir.

Pasif agresif insanları nasıl tanırız?

Pasif-agresif bireylerin tanınması bazen zor olabilir çünkü bu davranış genellikle dolaylı ve dile getirilmemiş öfke veya direnişi içerir. Ancak birisi sizi o kadar kızdırıyor ki, haklıyken haksız çıkıyorsanız, pasif agresif bir insanla karşı karşıya olabilirsiniz.

Örneğin;

– Görevlerine sürekli geç kalır veya erteler.

– İstenilen şeylere karşı isteksizdir.

-Görevi yerine getirirken direnç gösteriyor ancak bu direnci doğrudan dile getirmiyor.

-Olumlu ya da coşkulu bir dil kullansa bile davranışlarında bu isteğini hiçbir zaman tam olarak gerçekleştiremez.

-Sözde kabul etse de pratikte karşı çıkıyor. Genel olarak her zaman yaşam koşullarından, işten veya ilişkilerden şikayet eder ancak çözüm sunmaz.

-Duygusal ihtiyaçlarını doğrudan ifade etmekte güçlük çeker, bunları duygusal olarak dolaylı olarak, ima yoluyla veya başka yollarla ifade eder,

-Sizi etkilemek ve kontrol etmek amacıyla manipülasyonlar yapar.

-İsteklerini, fikirlerini veya memnuniyetsizliğini açıkça ifade etmek yerine dolaylı konuşur ve sizde öfke yaratır.

-Tüm bunlara rağmen sorunları çözmek yerine daima gülümser ve yüzeyde uyum gösterir, içindeki öfkeyi ve hoşnutsuzluğu ifade etmek yerine gülümser…

Pasif-agresif davranış çoğu zaman karmaşık ve bilinmiyor olabilir, dolayısıyla bu semptomları bir bütün olarak ele almak değerlidir. Eğer kişi bu tür davranışlar sergiliyorsa ve bu durum onun çıkarlarını olumsuz etkiliyorsa profesyonel yardım almak faydalı olabilir.

Pasif-agresif davranışı ölçen 10 maddelik bir test:

1- Başkaları sizden bir şey istediğinde onlara uymakta ne kadar zorlanıyorsunuz?

(a) Hiçbir güç gelmiyor

(b) Bazı sorunlar gelir

(c) Pek çok sorun gelir

2- Günlük yaşamınızda sürekli şikayet edip eleştirir misiniz?

(a) Hayır nadiren

(b) Evet bazen

(c) Evet sıklıkla

3- Bazı işleri sürekli erteleme veya unutma eğiliminiz mi var?

(a) Hayır, genellikle hızlı yaparım

(b) Evet, bazen erteliyorum

(c) Evet, genellikle ertelerim

4- Bastırdığınız ve konuşmakta zorlandığınız öfkeniz var mı?

(a) Hayır yok

(b) Olabilir

(c) Evet, kesinlikle var.

5- Duygusal ihtiyaçlarınızı doğrudan ifade etmek yerine dolaylı yolları mı tercih edersiniz?

(a) Hayır, genellikle doğrudan konuşurum

(b) Bazen

(c) Evet, çoğunlukla dolaylı yolları tercih ediyorum

6- İnsanları etkilemek ve kontrol etmek için manipüle ediyor musunuz veya oyun oynuyor musunuz?

(a) Hayır asla

(b) Bazen

(c) Evet sıklıkla

7- İçinizde tatminsiz ve öfkeli olduğunuzda dışarıdan gülümseme eğiliminde misiniz?

(a) Hayır, çoğunlukla içsel durumumu yansıtıyorum

(b) Bazen

(c) Evet, sık sık gülümsüyorum

8- Başkaları sizden bir şey istediğinde direnme eğiliminde misiniz?

(a) Hayır, asla direnmem

(b) Bazen direniyorum

(c) Evet, sıklıkla direniyorum

9- Karşılaştığınız sorunları çözmek yerine sürekli şikayet mi ediyorsunuz?

(a) Hayır, sorunları çözmeye odaklanıyorum

(b) Bazen şikayet ediyorum

(c) Evet, sıklıkla şikayet ediyorum

10- Duygusal ihtiyaçlarınızı açıkça ifade etmekte zorluk çekiyor musunuz?

(a) Hayır, her zaman açıkça ifade ediyorum

(b) Bazen zorluk çekiyorum

(c) Evet, sıklıkla zorluk çekiyorum

Not: 7 ve üzeri puanlarda (c) seçeneğini işaretlemek pasif-agresif bir kişiliğe işaret ediyor olabilir. Ancak bu tür testler genel bilgilendirme amaçlıdır ve kesin tanının konulabilmesi için profesyonel psikoterapiden yardım alınması önemlidir.

instagram

Facebook

X

Youtube

Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamen yazarlarının orijinal niyetleridir ve Onedio’nun yayın politikalarını yansıtmayabilir. ©Onedio

sarayduzu-ajans.com.tr

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu