Birleşmiş Milletler’in Filistin devletini tanıması önerisiyle Güvenlik Konseyi’nde yapılan oylamada ABD veto kullanarak Filistinlilerin kuruluşa tam üyeliğini engelledi.
Güvenlik Konseyi, 193 üyeli BM Genel Kurulu’na “Filistin Devleti’nin BM üyeliğine kabul edilmesini” tavsiye eden bir karar tasarısını Perşembe günü veto etti.
İngiltere ve İsviçre çekimser kalırken, konseyin geri kalan 12 üyesi lehte oy kullandı.
ABD’li yetkililer, karar taslağına diğer devletlerin itiraz etmesi halinde Washington’un veto hakkını kullanmaktan kaçınabileceğini umuyorlardı.
ABD’nin BM Büyükelçi Yardımcısı Robert Wood konseye yaptığı açıklamada, “Amerika Birleşik Devletleri iki devletli çözümü güçlü bir şekilde desteklemeye devam ediyor. Bu oylama Filistin devletine karşıtlığı yansıtmıyor, aksine bunun ancak taraflar arasındaki doğrudan müzakereler sonucunda gerçekleşebileceğinin kabulü” dedi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas yaptığı açıklamada ABD’nin vetosuna “haksız, etik dışı ve gerekçesiz” ifadeleriyle tepki gösterdi.
Oylamanın ardından konuşan Filistin’in BM Büyükelçisi Riyad Mansur, “Bu kararın geçmemiş olması irademizi kırmayacak ve kararlılığımızı yenmeyecek. Çabalarımızdan vazgeçmeyeceğiz” dedi.
İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz ise oylamayı veto ettiği için ABD’yi övdü.
Filistinlilerin tam üyelik talebi nasıl ortaya çıktı?
Filistinlilerin BM’ye tam üyelik talebi, İsrail ile Hamas arasında Gazze Şeridi’nde altı aydır devam eden savaşın ve İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da BM’nin yasa dışı kabul ettiği yerleşim yerlerini genişletmesinin ardından geldi.
Filistinliler şu anda BM’de üye olmayan gözlemci devlet statüsünde ve bu statü 2012 yılında BM Genel Kurulu tarafından fiilen tanınmıştı.
Ancak BM’ye tam üye olmak için yapılacak bir başvurunun Güvenlik Konseyi ve ardından Genel Kurul’un en az üçte ikisi tarafından onaylanması gerekiyor.
Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada beş daimi üyenin tamamının onayı gerekiyor.
BM Güvenlik Konseyi uzun zamandır güvenli ve tanınmış sınırlar içinde yan yana yaşayan iki devlet vizyonunu destekliyor. Filistinliler 1967’de İsrail tarafından ele geçirilen Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze Şeridi’nde bir devlet istiyor.
Cezayir’in BM Büyükelçisi Amar Bendjama oylamadan önce Filistinlilerin Birleşmiş Milletler’e kabul edilmesinin iki devletli çözümü zayıflatmak yerine güçlendireceğini savundu ve “Barış Filistin’in dışlanmasıyla değil, dahil edilmesiyle gelecektir” dedi.
Abbas başkanlığındaki Filistin Yönetimi Batı Şeria’da sınırlı bir özerkliğe sahip. Hamas 2007 yılında Gazze’de yapılan seçimleri kazanarak bölgedeki iktidarı Filistin Yönetimi’nden aldı.
Hamas yaptığı açıklamada ABD’nin tutumunu kınadı ve uluslararası topluma “Filistin halkımızın mücadelesini ve kendi kaderini belirleme konusundaki meşru hakkını destekleme” çağrısında bulundu.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Perşembe günü yaptığı açıklamada “İki devletli bir çözüme doğru ilerleme kaydedilmemesi, sürekli şiddet tehdidi altında yaşamaya devam edecek olan bölgedeki yüz milyonlarca insan için sadece istikrarsızlığı ve riski arttıracaktır” dedi.
